ΤΟ ΛΕΞΙΚΟ ΤΩΝ ΒΟΤΑΝΩΝ - Ε

Εκουιζέτο 
Διουρητικό και αντισηπτικό 
Λέγεται επίσης πολυκόμπι και είναι πλούσιο σε πυρίτιο. 
Είναι διουρητικό, σταματά την αιμορραγία, έχει αντισηπτικές ιδιότητες, τονώνει τους ιστούς, ενώ δρα ευεργετικά στα μαλλιά και τα εύθραυστα νύχια. 
Το αφέψημά του είναι κατά της ατροφίας του δέρματος και του πόνου στα αυτιά ,ενώ το βάμμα του χρησιμοποιείται κατά της εφίδρωσης των ποδιών. 

Ερίγκερο 
Ως αφέψημα για το λουμπάγκο 
Το βρίσκουμε από τον Ιούλιο έως τον Σεπτέμβριο ακόμη και μέσα σε καλλιεργημένα χωράφια, έχει χνουδωτή υφή και πολλά κλαδιά. Εχει γκριζοπράσινα φύλλα, τα οποία περιέχουν αιθέριο έλαιο, ενώ τα άνθη του είναι μικρά και συνήθως κίτρινα. Χρησιμοποιείται ως αφέψημα για το λουμπάγκο, τους ρευματισμούς, τις αιμορροΐδες, είναι διουρητικό και αντιδιαρροϊκό. 

Ερυθραία 
Για την αναιμία και τα αρθριτικά 
Φυτρώνει στα περισσότερα μέρη της Ελλάδας, σε χέρσα ή αμμώδη εδάφη και σε λιβάδια, τους καλοκαιρινούς μήνες. Το ύψος του μπορεί να φτάσει έως 50 εκατοστά, τα λουλούδια του είναι ρόδινα και φέρουν μία μακρουλή κάψα, όπου περιέχονται οι σπόροι. Είναι πολύ πικρή και χορηγείται ως αντιπυρετικό, για την αναιμία, τα αρθριτικά, την υπέρταση και την πέτρα στους νεφρούς. Είναι αποτελεσματική στην αντιμετώπιση του φουσκώματος της κοιλιάς και τις καούρες. 
Ευκάλυπτος
Ανακουφίζει από τον βήχα

Η προέλευσή του είναι από την Τασμανία, αλλά τους τελευταίους δύο αιώνες καλλιεργείται και στις ευρωπαϊκές χώρες. Τα φύλλα του περιέχουν ευκαλυπτέλαιο, το οποίο είναι αντισηπτικό και αντιπυρετικό, ανακουφίζει από
τον βήχα, τον πονόλαιμο, το άσθμα, είναι χωνευτικό, βοηθά στην επούλωση τραυμάτων και ελαφρών εγκαυμάτων. Η αντιβιοτική του δράση βοηθά στην αντιμετώπιση λοιμώξεων του αναπνευστικού, του πεπτικού και του ουροποιητικού, ενώ αντιμετωπίζει και τα παράσιτα του εντέρου.

Ευώνυμο 
Καθαρτικό και δηλητηριώδες 
Εχει χαρακτηριστικά μικρά κιτρινωπά άνθη σε φούντες και ανθίζει από το Μάιο έως τον Ιούνιο. Πρόκειται για θάμνο, ύψους δύο έως και έξι μέτρων που φύεται στις άκρες των δασών και σε θαμνόφυτες πλαγιές. Είναι δηλητηριώδες και χρησιμοποιείται ως εντομοκτόνο, διουρητικό και καθαρτικό, ενώ φέρεται να αντιμετωπίζει και τις ψείρες. 

Εφέδρα 
Για το άσθμα και τις αλλεργίες 
Το βρίσκουμε κυρίως στη Θεσσαλία και την Πελοπόννησο, από την άνοιξη έως το φθινόπωρο. Είναι ένας μικρός θάμνος, με μικρά κίτρινα άνθη. 
Έχει ένδειξη κατά του άσθματος και των αλλεργιών και είναι νευροτονωτικό.

Εχινάκεια: 
άγνωστη πριν από μερικά χρόνια στην ελληνική κοινωνία, η εχινάκεια είναι από τα πλέον δημοφιλή βότανα στην αντιμετώπιση των ιώσεων και της γρίπης. Διαθέτει ισχυρή αντιμικροβιακή και αντικαταρροϊκή δράση και θεωρείται πολύ δραστική στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού. Θα τη βρείτε σε διάφορες μορφές: ως ρίζα, βάμμα ή ως αποξηραμένη δρόγη σε κάψουλα. Παρά το γεγονός ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως έγχυμα, συνιστάται - ως πιο δραστική - σε βάμμα. Για προληπτικούς λόγους, συστήνεται καθημερινή χρήση για 10 έως 20 ημέρες το μήνα, με μια δεκαήμερη διακοπή προτού αρχίσετε ξανά τη λήψη της. Θέλει πάντως προσοχή η χρήση της! Η λήψη για παρατεταμένα διαστήματα μπορεί να προκαλέσει αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων και κάμψη του ανοσοποιητικού. Καλό είναι να μην το χρησιμοποιείτε για περισσότερο από μία συνεχόμενη εβδομάδα, εκτός και αν λάβετε διαφορετικές οδηγίες από τον γιατρό που σας παρακολουθεί.

ΕΝΔΕΙΞΗ- Βότανα και τροφές
Εγκαύματα Αβρωνία, αλόη, αμυγδαλιά, βάλσαμο,βελανιδιά, ευκάλυπτος, καλέντουλα,καρότο, μελιτζάνα, κισσός, κολοκυθιά,λάχανο, λεβάντα, λεμονιά, μαρούλι,πατάτα, πεπόνι, συκιά, τσάι, φραουλιά.
Έκζεμα Αγκινάρα, αγριάδα, άμπελος, δενδρολίβανο, εφέδρα, καλέντουλα, καρότο,κολλιτσίδα, λάππα, λάχανο, μαϊντανός,μηλιά, πικραλίδα, πράσο, τσουκνίδα. (
βλέπε και Δερματίτιδα στο Δ)
Ελκη Αγιάγκαθο, αμαμελίδα, αψιθιά, βάλσαμο,γλυκόριζα, δάφνη, δίκταμο, δυόσμος,ευκάλυπτος, θυμάρι, ιτιά, καρότο,καρυδιά, κολλιτσίδα, πράσο, τσουκνίδα 

Έλκος στομάχου και δωδεκαδάκτυλου: μαστίχα, καρότο, λάχανο, λεμόνι, μήλο, πατάτα, μυζήθρα, φασκόμηλο, γιαούρτι.
Εντερικά παράσιτα: σκόρδο, κανέλλα, καρότο, λάχανο, ρεβίθι, γαρύφαλλο, κρεμμύδι, νεροκάρδαμο, μάραθο (φινόκιο), λεμόνι, μήλο, μέντα, φουντούκι, καρύδι, πράσο, μαϊντανός, θρούμπι, θυμάρι, σπόροι κολοκύθας.
Εντερίτιδα: (βλέπε Κολίτιδα).
Έντερο Αγκινάρα, αλθαία, βασιλικός, βελανιδιά,δίκταμος, δρυς, θυμάρι, κολοκυθιά,κρεμμύδι, μέντα, μηλιά, πράσο,ροδακινιά, ροδιά, φλισκούνι, φλόμος 

Εμετός: γλυκάνισο, μάραθο, μελισσόχορτο, μέντα.
Εξανθήματα Αλόη, ιτιά, λευκαγκάθι, μαρούλι,πεύκο, τσουκνίδα, φλόμος
Ερπης Αγριοπανσές, θυμάρι,ίνουλα, λάππα, χελιδόνιο
Ευθραυστότητα των τριχοειδών: πορτοκάλι, λάχανο, μαυροσίταρο, λεμόνι, πιπεριά, κόκκινη πιπεριά, γκρέιπ φρουτ, μαϊντανός.
Εφιδρωτικά Αγιάγκαθο, απήγανος, αχιλλαία, δάφνη,δυόσμος, θυμάρι, καλέντουλα,πορτοκαλιά, σαμπούκος, φασκομηλιά

Το φαρμακείο της γιαγιάς...
Πληγές, εγκαύματα Ο γάλλος καθηγητής Μπ. Ντεκότ, διευθυντής του χειρουργικού τμήματος στο νοσοκομείο Λιμόζ, απέδειξε ότι το θυμαρίσιο μέλι (περιέχει θυμόλη, μια φαινόλη με αντισηπτικές ιδιότητες) βοηθά στην ταχύτερη επούλωση πληγών και εγκαυμάτων, δύο φορές μάλιστα πιο γρήγορα απ' ό,τι η ειδική γάζα.

Γιατροσόφια
Έγκαυμα 
Αυγό: Aν πάθατε ένα έγκαυμα πρώτου βαθμού και θέλετε να ανακουφιστείτε άμεσα από το τσούξιμο και τον πόνο, χτυπήστε το ασπράδι ενός αβγού σε σφιχτή μαρέγκα και απλώστε το πάνω στο σημείο του εγκαύματος. O πόνος και η ενόχληση θα υποχωρήσουν αμέσως.
Ντομάτα ή οδοντόκρεμα: Η επάλειψη με ντοματοπελτέ ή οδοντόκρεμα στο σημείο τού εγκαύματος, ειδικά αν αυτό είναι ελαφρύ, λειτουργεί καταπραϋντικά.
Πατάτα: Για ηλιακό έγκαυμα, περάστε μια πατάτα από τον τρίφτη και βάλτε τον πολτό της ως κατάπλασμα πάνω στα πονεμένα σημεία. Το άμυλο που περιέχει η πατάτα (σε ποσοστό 20% περίπου) θα καταπραΰνει τους φλογισμένους ιστούς, ενώ θα δράσει μαλακτικά και αναλγητικά μειώνοντας το «τράβηγμα» και τον πόνο. Για άλλου τύπου έγκαυμα, κόψτε μια ωμή πατάτα στη μέση και περάστε απαλά, μερικές φορές, τα κομμάτια πάνω στο δέρμα. Aν το σημείο προσφέρεται, μπορείτε ακόμα να δέσετε μία ροδέλα ωμής πατάτας πάνω στο έγκαυμα, με μια γάζα.
Πεπόνι: Kαήκατε από τον ήλιο και το δέρμα σας είναι ερεθισμένο, σάς «τραβάει» και ετοιμάζεται να σχηματίσει φουσκάλες; Για να ανακουφιστείτε από την ενόχληση, αλλά και για να μην ξεφλουδίσετε, φτιάξτε ένα κατάπλασμα από τη σάρκα ενός πεπονιού. Τοποθετήστε το μέσα σε μια γάζα και βάλτε το πάνω στα ερεθισμένα σημεία. Mόλις το κατάπλασμα ζεσταθεί, ανανεώστε το με φρέσκο πεπόνι. Tο πεπόνι, επειδή είναι καλή πηγή βιταμίνης A, έχει επουλωτικές ιδιότητες, ενώ παράλληλα δροσίζει την περιοχή και γρήγορα θα νιώσετε τη φλόγωση να υποχωρεί.

Εκχυμώσεις
Κρεμμύδι: Τα κρεμμύδια περιέχουν άφθονη κερσετίνη –ένα συστατικό που πιστεύεται ότι έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, οι οποίες μειώνουν το οίδημα στην μελανιά. Αναμιγνύετε πολτοποιημένο κρεμμύδι με λίγο αλάτι και το βάζετε πάνω στη μελανιά όχι για περισσότερα από 10 λεπτά τη φορά.
Μαϊντανός: Δεν είναι λίγοι εκείνοι που είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στις μελανιές. Aν έχετε και εσείς κάποια ενοχλητική μελανιά, μπορείτε να επισπεύσετε την ίασή της φτιάχνοντας ένα κατάπλασμα από μαϊντανό, ρακί και χοντρό αλάτι. Για να το παρασκευάσετε, θα αναμείξετε σε ένα μπολ μία δεσμίδα ψιλοκομμένο μαϊντανό με χοντρό αλάτι και θα ρίξετε τόσο ρακί (ή οποιοδήποτε άλλο άσπρο αλκοόλ, π.χ. τσίπουρο, βότκα), όσο χρειάζεται για να δημιουργηθεί μια πάστα. Aπλώστε την πάστα καλά πάνω στη μελανιά και αφήστε τη να δράσει κατά την διάρκεια τής νύχτας. Mε το γιατροσόφι αυτό η μελανιά θα σβήσει πολύ πιο γρήγορα.
Ξίδι: Το ξίδι αυξάνει την ροή τού αίματος κοντά στην επιφάνεια τού δέρματος, με αποτέλεσμα να απορροφάται πιο γρήγορα το αίμα που έχει συσσωρευτεί στην μελανιά. Βάζετε επί 10-20 λεπτά πάνω στη μελανιά ένα πανί μουλιασμένο σε κρύο ξίδι.

Έλλειψη σιδήρου
(Γαλλικό γιατροσόφι)
Aυτό το πολύ αποτελεσματικό παλιό γιατροσόφι είναι αποκλειστικά για ενηλίκους και μάλιστα…με μια κάποια οικονομική άνεση. Πίνοντας ένα ποτήρι σαμπάνια πριν από κάθε γεύμα και όσο είστε τελείως νηστικοί, τροφοδοτείτε τον οργανισμό σας με άφθονα, εύκολα απορροφήσιμα, θετικά ιόντα σιδήρου, που φτάνουν για να καλύψουν την καθημερινή απώλεια αυτού τού μετάλλου. Eπιπλέον, παρέχετε στον οργανισμό σας έναν απίστευτο πλούτο βιταμινών, σακχάρων, αμινοξέων, ιχνοστοιχείων και τανινών, που θα σάς τονώσουν.

Εμετός
Aν μετά από μια στομαχική δηλητηρίαση υποφέρετε από ναυτία και επαναλαμβανόμενους εμετούς, ένα αφέψημα από μαραθόσπορο θα σας ανακουφίσει από τα ενοχλητικά συμπτώματα. Για να το φτιάξετε, θα πρέπει να χύσετε σε καυτό νερό πάνω από 10 γραμμάρια μαραθόσπορο και να αφήσετε το έγχυμα για 15 λεπτά. Θα πρέπει να πίνετε ένα φλιτζάνι κάθε 4 ώρες.

Ενούρηση
Aν για κάποιο διάστημα το παιδί σας «λερώνει» το κρεβάτι του, ενώ δεν είναι πια σε ηλικία που δικαιολογεί τέτοια «ατυχήματα», δώστε του πριν πέσει για ύπνο ένα κουταλάκι μέλι. H γλυκιά γεύση του μελιού θα απαλύνει τον εκνευρισμό που του προκαλεί η σκέψη ότι μπορεί να τού ξανασυμβεί το δυσάρεστο περιστατικό, ενώ η ίδια η σύσταση τού μελιού θα βοηθήσει τον οργανισμό του να κατακρατήσει τα υγρά μέχρι το πρωί.

Ερεθισμένα μάτια
Μαρούλι: Aν νιώθετε τα μάτια σας ερεθισμένα και ξηρά από την έκθεση στον ήλιο, μπορείτε να τα δροσίσετε κάνοντας πλύσεις με αφέψημα μαρουλιού. Bράστε ένα, βιολογικό κατά προτίμηση, μαρούλι σε μισό λίτρο νερό και μόλις γίνει χλιαρό, κάντε με αυτό πλύσεις στα μάτια. H ανακούφιση θα είναι άμεση.
Τσάι: Αν νιώθετε τα μάτια σας ερεθισμένα και ξηρά από την έκθεση στον ήλιο, τη σκόνη και τον αέρα, φτιάξτε ένα φλιτζάνι τσάι και αφήστε το να κρυώσει. Κάντε κομπρέσες με το τσάι για 5-10 λεπτά και θα νιώσετε αμέσως καλύτερα. Oι τανίνες που περιέχουν όλα τα είδη τσαγιού (πράσινο, μαύρο) θα προκαλέσουν αποσυμφόρηση, ενώ παράλληλα θα ενυδατώσουν, θα συσφίγξουν και θα τονώσουν τα κουρασμένα σας βλέφαρα. (Εγώ το ήξερα με χαμομήλι)

Έρπης
Mε ένα κατάπλασμα από άνθη χαμομηλιού θα μπορέσετε γρήγορα να «σβήσετε» τα δυσάρεστα και αντιαισθητικά σπυράκια τού έρπη στο πρόσωπο. Για να το φτιάξετε, μαδήστε και τρίψτε όσο πιο λεπτά μπορείτε τα άνθη του χαμομηλιού και ανακατέψτε τα με λίγο χλιαρό νερό για να φτιάξετε το κατάπλασμα. Tοποθετήστε το κατάπλασμα πάνω στον έρπη και αφήστε το για 10 λεπτά. Aυτή τη διαδικασία πρέπει να την επαναλαμβάνετε όσο πιο συχνά μπορείτε μέσα στη μέρα. Tο αποτέλεσμα θα σάς ανταμείψει για τον κόπο σας. Βοηθά και το οινόπνευμα, γιατί επίσης ξηραίνει την πληγή. Ανακουφίζει τοπικά και ένα παγάκι που έχετε ξεπλύνει πρώτα -για να μην κολλήσει πάνω στην πληγή. Άλλη λύση: Παίρνετε χυμό λεμονιού και κάνετε καθημερινά και πολλές φορές την ημέρα, επαλείψεις στο δέρμα με τον έρπη.

Εύθραυστα νύχια
Oι λόγοι που κάνουν τα νύχια μας να σπάνε και να ξεφλουδίζουν είναι πολλοί. Kάποιοι είναι απλοί και έχουν να κάνουν με τις καθημερινές μας συνήθειες (π.χ. πλύσιμο πιάτων και στο χέρι) και κάποιοι άλλοι είναι σοβαρότεροι, όπως π.χ. μυκητιάσεις και απαιτούν γνωμάτευση γιατρού. Aν υποφέρετε από αυτό το σύμπτωμα, επειδή απλώς «κακομεταχειρίζεστε» τα χέρια σας, δοκιμάστε μια πρακτική συνταγή: Kάθε πρωί και βράδυ επί ένα 15θήμερο πρέπει να βουτάτε τις άκρες τών δαχτύλων σας σε ένα μπολ, στο όποιο έχετε ρίξει τον χυμό ενός φρεσκοστυμμένου λεμονιού και να αφήνετε τα νύχια σας να στεγνώσουν στον αέρα.

Ευρυαγγεία
Oι συνθήκες τής ζωής μας τον χειμώνα (απότομες εναλλαγές θερμοκρασίας, κλειστοί χώροι, καπνός τσιγάρου, άγχος κ.ά.) ευνοούν την έξαρση τής ευρυαγγείας. Για να «ηρεμήσουν» οι διεσταλμένες φλεβίτσες που δημιουργούν κόκκινα σημάδια σε διάφορα σημεία του προσώπου, ανακουφιστείτε παρασκευάζοντας μια απλή πομάδα. Aναμείξτε μια πολτοποιημένη ώριμη μπανάνα με μία κουταλιά ελαιόλαδο και βασιλικό πολτό όσο ένα φουντούκι. Aπλώστε μια λεπτή στρώση τού μείγματος στα σημεία όπου υπάρχει ευρυαγγεία και αφήστε το για 15 λεπτά. Mετά ξεβγάλτε το πρόσωπό σας απαλά, χωρίς να το τρίψετε. Aκολουθήστε αυτή τη θεραπεία μέχρι να βελτιωθεί η κατάσταση. Oι αναπλαστικές ιδιότητες τού βασιλικού πολτού, η προστατευτική επίδραση τού ελαιόλαδου στα αιμοφόρα αγγεία και τα καροτένια τής μπανάνας έχουν πολύ καλά αποτελέσματα.

ΤΡΟΦΕΣ-ΦΑΡΜΑΚΑ Θεραπείες απευθείας από το ντουλάπι της κουζίνας
Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
Το θεραπευτικό τρόφιμο: «Αγκινάρα της Ιερουσαλήμ»
Πώς δρα: Είναι ένας βολβός πλούσιος σε πρεβιοτικές ίνες και συγκεκριμένα σε ινουλίνη, έναν υδατάνθρακα που συνδέεται με την καλή υγεία του εντέρου. Θεωρείται ότι μπορεί να μειώσει τα γαστρεντερικά προβλήματα που προέρχονται από μειωμένη έκκριση χολής. Επειδή τονώνει το συκώτι και παράγει αυτή τη σημαντική για την πέψη γαστρική ουσία, ανακουφίζει από τις στομαχικές διαταραχές (π.χ. ναυτία, τυμπανισμός).
Στην πράξη: Μπορούμε να τη μαγειρέψουμε ψητή, βραστή ή στον ατμό, ή να την προσθέσουμε στις σούπες μας.

Έκζεμα 
Το θεραπευτικό τρόφιμο: Νιφάδες βρόμης
Πώς δρουν: Περιέχουν φυτικές ίνες, που αποκτούν ζελατινοειδή μορφή στο νερό, δημιουργώντας ένα προστατευτικό στρώμα πάνω στο δέρμα. Είναι πλούσιες σε πολυακόρεστα λιπαρά, τα οποία ενυδατώνουν το δέρμα, και σε φυσικά καθαριστικά συστατικά, που βοηθούν στην απομάκρυνση του σμήγματος και των μικροβίων από τους πόρους του δέρματος.
Στην πράξη: Χτυπάμε 1 φλιτζάνι με νιφάδες βρόμης στο μπλέντερ, ύστερα προσθέτουμε 1/2 φλιτζάνι ζεστό νερό και αλείφουμε την περιοχή.
Προσοχή! Πρέπει να βεβαιωθούμε ότι δεν είμαστε αλλεργικοί στη βρόμη.

Πηγή: users.sch.gr

Οι πληροφορίες που δίδονται έχουν καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την γνωμάτευση του ιατρού σας η την επίσκεψη σε άλλον ειδικό της υγείας Αν αποφασίσετε να ακολουθήσετε κάποια διατροφή ρωτήστε τον προσωπικό ιατρό σας

Πατώντας "λεξικό", θα δείτε και τα υπόλοιπα γράμματα!!!