Πολλοί έχουν συνδέσει τη διατροφή που είναι υψηλή σε νάτριο (αλάτι) με την υπέρταση, αλλά αυτό που δε γνωρίζουν οι περισσότεροι είναι ότι και η διατροφή χαμηλή σε κάλιο μπορεί να οδηγήσει σε υψηλή αρτηριακή πίεση.
Ο ρόλος του καλίου και ο τρόπος που λειτουργεί το συγκεκριμένο μέταλλο έχει να κάνει σε συνδυασμό με το νάτριο στην διατήρηση της ισορροπίας του νερού στον οργανισμό μας. Έτσι, αποβάλλει το επιπλέον νάτριο που μπορεί να υπάρχει στον οργανισμό και είναι υπεύθυνο για την υπέρταση. Οι νεφροί είναι υπεύθυνοι για την ισορροπία του καλίου στο ανθρώπινο σώμα και μέσω αυτών, αποβάλλεται το επιπλέον κάλιο από τον οργανισμό.
Ελλείψεις καλίου οφείλονται σε υπερβολική διάρροια, μη ελεγχόμενο διαβήτη, σε δίαιτα χαμηλή σε θερμίδες (<800 θερμίδες/ημερησίως), σε χρόνιο αλκοολισμό, σε υπερβολική σωματική άσκηση και σε χρόνια χρήση διουρητικών και καθαρτικών. Μερικά από τα συμπτώματα έλλειψης καλίου είναι η αίσθηση κούρασης και ατονίας στους μυς , η καρδιακή αρρυθμία, οι έντονοι πονοκέφαλοι, η εφίδρωση, οι μυϊκές κράμπες και το τρέμουλο.
Οι αθλητές είναι μια κατηγορία πληθυσμού που έχει αυξημένες ανάγκες σε κάλιο, ειδικότερα σε περιόδους εντατικής άσκησης, για να αντικαταστήσουν την απώλεια μυϊκής μάζας και απώλεια καλίου που αποβάλλονται μέσω του ιδρώτα, κατά τη διάρκεια της άθλησης.
Σε περιπτώσεις που έχουν μεγάλη απώλεια καλίου, έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν μυϊκές κράμπες και αρρυθμίες στην καρδιά. Ένα ποτήρι χυμό πορτοκάλι ή 1 μπανάνα μετά από μια ώρα άσκησης, αρκούν για να επαναφέρουν το κάλιο στον οργανισμό.
Άλλες σημαντικές ιδιότητες του καλίου είναι η λειτουργία του εγκεφάλου, αφού τα κανάλια καλίου στον εγκέφαλο παίζουν κυρίαρχο ρόλο στη μνήμη και τη μάθηση. Μερικές έρευνες έχουν δείξει μειωμένες πιθανότητες εγκεφαλικού επεισοδίου στα άτομα που ακολουθούσαν με διατροφή πλούσια σε κάλιο. Σε άτομα με διαβήτη, μια διατροφή χαμηλή σε κάλιο μπορεί να ρίξει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, προκαλώντας υπογλυκαιμία.
Μια άλλη, εξίσου σημαντική ιδιότητα του καλίου είναι, ότι βοηθά στα αντανακλαστικά των νεύρων που είναι υπεύθυνα για τη μεταφορά μηνυμάτων από το ένα μέρος του σώματος στο άλλο. Επίσης, το κάλιο ευθύνεται για τη σύσπαση των μυών του σώματος.
Κάποιοι θεωρούν το κάλιο αγχολυτικό, αφού τονώνει τον οργανισμό από το άγχος και το στρες. Εξίσου σημαντικό ρόλο παίζει το κάλιο στον μεταβολισμό των λιπών, της πρωτεΐνης και των υδατανθράκων, αφού λαμβάνει μέρος στη διαδικασία διάσπασης αυτών των θρεπτικών συστατικών.
Η συνιστώμενη ασφαλής ποσότητα πρόσληψης καλίου είναι 4.7γρ ημερησίως. Καταναλώστε τροφές πλούσιες σε κάλιο, όπως φρούτα και λαχανικά. Το κάλιο εξισορροπεί την υψηλή συγκέντρωση νατρίου και μπορεί να περιορίσει τις επιδράσεις του αλατιού στην αρτηριακή πίεση.
Το κάλιο είναι ένα μέταλλο στο οποίο συχνά δεν αποδίδεται η πρέπουσα σημασία. Εν τούτοις, είναι καθοριστικός ο ρόλος του για την εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού και, ιδίως, του καρδιαγγειακού συστήματος. Άλλωστε, το γεγονός και μόνο ότι είναι το μέταλλο που βρίσκεται σε μεγαλύτερη ποσότητα εντός των κυττάρων δείχνει την εξαιρετική σημασία του.
Συνοψίζοντας:
• Βοηθάει στην καλή λειτουργία της καρδιάς και των μυών και στην πρόληψη εγκεφαλικής συμφόρησης (εγκεφαλικού επεισοδίου).
• Ρυθμίζει τη μεταφορά θρεπτικών συστατικών δια μέσου της κυτταρικής μεμβράνης, μια λειτουργία που εξασθενεί με την πάροδο των ετών, με πιθανή συνέπεια προβλήματα, όπως αίσθηση αδυναμίας και λήθαργου.
• Σε συνεργασία με το νάτριο ρυθμίζει την ισορροπία του νερού στα κύτταρα και στους ιστούς του σώματος.
• Μπορεί να διαφυλάσσει ή να αποκαθιστά την κανονική λειτουργία των νευρικών, καρδιακών, μυϊκών και σκελετικών κυττάρων.
• Βοηθάει στον έλεγχο της πίεσης, ιδίως αν συνδυαστεί με χαμηλή πρόσληψη νατρίου (που προέρχεται κατά 95% από το μαγειρικό αλάτι). Στη σύγχρονη διατροφή η αναλογία καλίου/νατρίου είναι 1:1 ή και μικρότερη, πράγμα που προδιαθέτει σε καρκίνους και καρδιαγγειακές παθήσεις (Cane Det Prev, 1991, 14:563-5). Σε μια υγιεινή διατροφή η αναλογία καλίου/νατρίου θα πρέπει να είναι πάνω από 5:1 (5 μέρη καλίου προς 1 μέρος νατρίου).
• Σύμφωνα με μελέτες σε πειραματόζωα, προστατεύει από βλάβες των νεφρών που προέρχονται από υψηλή πίεση, ακόμη και όταν δεν κατορθώνει να ομαλοποιήσει την πίεση.
• Είναι πιθανόν να βοηθάει στην ακμή, στις αλλεργίες και στην επούλωση των εγκαυμάτων.
• Λαμβάνει μέρος σε σειρά ζωτικών λειτουργιών, όπως η μετατροπή της γλυκόζης σε γλυκογόνο, η έκκριση ορμονών, διάφορες ενζυματικές αντιδράσεις.
Αξίζει, να αναφέρουμε μια εντυπωσιακή για τα αποτελέσματα της μελέτη με πειραματόζωα (αρουραίους). Τα ζώα χωρίστηκαν σε δυο ομάδες: στην 1η ομάδα δόθηκε τροφή που ευνοούσε την πρόκληση εγκεφαλικής συμφόρησης, μαζί με συμπλήρωμα καλίου, ενώ στην 2η ομάδα δόθηκε η ίδια τροφή, χωρίς το συμπλήρωμα.
Μετά από 17 εβδομάδες οι θάνατοι στην 1η ομάδα ήταν 2%, ενώ στην 2η ομάδα 83%. Ακόμη και στην περίπτωση ζώων από τις δύο ομάδες που είχαν την ίδια πίεση αίματος, τα ζώα από την 1η ομάδα είχαν 7 φορές μικρότερη θνησιμότητα. ('Hypertension", Syppl I, May 1985)
Σημείωση: είναι συνηθισμένη η απώλεια καλίου που προκαλούν ορισμένα φάρμακα, κυρίως διουρητικά, με εκδήλωση συμπτωμάτων, όπως κράμπες, μυϊκή αδυναμία, ακανόνιστοι χτύποι καρδιάς, νευρικές διαταραχές.
ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ - ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ.
Το κάλιο μπορεί να εμφανίσει τοξικότητα στις πολύ υψηλές δοσολογίες των 18g (18.000 mg) ημερησίως. Εν τούτοις, και δοσολογίες άνω των 300mg ημερησίως είναι καλό να λαμβάνονται με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού. Τα άτομα με νεφρική ανεπάρκεια έχουν μεγαλύτερη τάση να εμφανίσουν τοξίνωση από κάλιο.
Το κάλιο είναι μεταλλικό στοιχείο που συμβάλει στη σωστή ισορροπία της αντλίας νατρίου – καλίου. Το κάλιο είναι απαραίτητο στοιχείο στη διατροφή των ατόμων με υπέρταση, διότι βοηθάει στην απομάκρυνση του νατρίου. Το κάλιο δεν αποθηκεύεται στο σώμα μας και έτσι πρέπει να το προσλαμβάνουμε μέσω της τροφής. Υπάρχουν τροφές αλλά και προϊόντα στο εμπόριο που είναι εμπλουτισμένα με κάλιο (π.χ. ρόφημα φρούτων με κάλιο) τα οποία βοηθούν στην αποβολή του νατρίου από το αίμα και συνεπώς στη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Τροφές που είναι πλούσιες σε κάλιο είναι:
ΦΡΟΥΤΑ
|
ΛΑΧΑΝΙΚΑ
|
Φρέσκα φασολάκια
| |
Πατάτες
| |
Χουρμάδες
| |
Κολοκυθάκια
| |
Γρέιπ φρουτ
| |
Ξηρά κουκιά
| |
Δαμάσκηνα
| |
Διάφορα: μπύρα, κρασί, τσέρυ, λικέρ, καφές, σοκολάτα, γάλα, γιαούρτι, αυγό, ξηροί καρποί (χωρίς αλάτι), καυτερά, όσπρια.
Θυμηθείτε ότι τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε κάλιο μπορεί να είναι επικίνδυνες εάν η νεφρική σας λειτουργία είναι πολύ μειωμένη. Μάθετε τις επικίνδυνες τροφές και γίνετε αρκετά οικείος με αυτές.
Δείτε ακόμη: Χαλκός και υγεία.
.jpg)
