Ο Όρκος του Ιπποκράτους.

Μαϊος 2010 και στα πλαίσια του 24ου Πανελλήνιου Νευρολογικού Συνέδριου, πραγματοποιείται αναπαράσταση του Όρκου του Ιπποκράτη στο Ασκληπιείο της Κω προς τιμή όλων των συμμετεχόντων ιατρών. Μια ιδανική ευκαιρία να παρουσιάσουμε το τελετουργικό της ορκωμοσίας αλλά και μια ενθύμηση στις αξίες και τις αρχές άσκησης του ιατρικού επαγγέλματος που ξεδιπλώνεται μέσα από τον ιερό αυτό Όρκο. 
Η εργασία αυτή είναι αφιερωμένη σε όλη την ιατρική κοινότητα.

Η αναπαράσταση του Όρκου
Αν και οι καιρικές συνθήκες ήταν ιδιαίτερα αντίξοες, τελικά έγινε δυνατή η τελετή αναπαράστασης του Όρκου του Ιπποκράτη μέσα σε ένα διψασμένο κοινό.






Οι πρώτες μελωδίες αρχίζουν να αντηχούν στο Ασκληπιείο...




Ο ουρανός αρχίζει και ανοίγει σεβόμενος το τελετουργικό.
Ο χορός προηγείται.










Ιέρεια κατεβαίνει τα σκαλοπάτια και στη συνέχεια σταματά στεκούμενη στις μύτες τρείς φορές.








Πίσω της Πανάκειας ο χορός ακολουθεί με ακρίβεια.




Συντονισμένα τα όργανα στη μουσική αλλά και στο βηματισμό.
Βότανα και όνειρα αφουγκράζονται το χαρμόσυνο ρυθμό... 





Προβάλλουν Ασκληπιός η Υγεία και ο νεοφώτιστος.





Τα σκαλοπάτια του θανάτου, μιας και που μετά τον όρκο ο ιατρός μας δεν θα είναι πια ο ίδιος.

Προηγείται δέηση στους Θεούς.


Όλοι απόλυτα συγκεντρωμένοι στο δρώμενο...


Ο όρκος αρχίζει.... με την Πανάκεια και την Υγεία να ξεδιπλώνουν τις ιερές δεσμεύσεις.

Το Ασκληπιείο σείεται από τα ιερά λόγια του όρκου, και η φύση γιορτάζει τον ερχομό ενός ακόμα θεραπευτή. 




O Όρκος έχει πια τυλιχτεί και κατοικεί πλέον στην καρδιά του και στις πράξεις του.


Ο όρκος έχει πια ολοκληρωθεί. Αυτό που μένει είναι η αποθανάτιση.

Ας δούμε μαζί ποια λόγια συγκίνησαν τη φύση, 
ποια δώρα θα προσφέρει ο νεοφώτιστος στην κοινωνία με την τήρηση του.
Για διευκόλυνσή σας, επιλέξαμε την τμηματική παρουσίαση του Όρκου με την απόδοσή του.

~~~~~~~~~~~~~~~
Ο Όρκος
~~~~~~~~~~~~~~~


Ὄμνυμι Ἀπόλλωνα ἰητρὸν, καὶ Ἀσκληπιὸν, καὶ Ὑγείαν, καὶ Πανάκειαν, καὶ θεοὺς πάντας τε καὶ πάσας, ἵστορας ποιεύμενος, ἐπιτελέα ποιήσειν κατὰ δύναμιν καὶ κρίσιν ἐμὴν ὅρκον τόνδε καὶ ξυγγραφὴν τήνδε.

Ορκίζομαι στον Απόλλωνα τον Ιατρό και στον Ασκληπιό και στην Υγεία και στην πανάκεια και σ΄ όλους τους Θεούς επικαλούμενος την μαρτυρία τους, να τηρήσω πιστά κατά τη δύναμη και την κρίση μου αυτό τον όρκο και το συμβόλαιό μου αυτό.
Ἡγήσασθαι μὲν τὸν διδάξαντά με τὴν τέχνην ταύτην ἴσα γενέτῃσιν ἐμοῖσι, καὶ βίου κοινώσασθαι, καὶ χρεῶν χρηίζοντι μετάδοσιν ποιήσασθαι, καὶ γένος τὸ ἐξ ωὐτέου ἀδελφοῖς ἴσον ἐπικρινέειν ἄῤῥεσι, καὶ διδάξειν τὴν τέχνην ταύτην, ἢν χρηίζωσι μανθάνειν, ἄνευ μισθοῦ καὶ ξυγγραφῆς, παραγγελίης τε καὶ ἀκροήσιος καὶ τῆς λοιπῆς ἁπάσης μαθήσιος μετάδοσιν ποιήσασθαι υἱοῖσί τε ἐμοῖσι, καὶ τοῖσι τοῦ ἐμὲ διδάξαντος, καὶ μαθηταῖσι συγγεγραμμένοισί τε καὶ ὡρκισμένοις νόμῳ ἰητρικῷ, ἄλλῳ δὲ οὐδενί
Διαιτήμασί τε χρήσομαι ἐπ' ὠφελείῃ καμνόντων κατὰ δύναμιν καὶ κρίσιν ἐμὴν, ἐπὶ δηλήσει δὲ καὶ ἀδικίῃ εἴρξειν.

Να θεωρώ αυτόν που μου δίδαξε αυτή την τέχνη ίσο με τους γονείς μου και να μοιραστώ μαζί μου τα υπάρχοντά μου και τα χρήματά μου αν έχει ανάγκη φροντίδας.Να θεωρώ τους απογόνους του ίσους με τ΄ αδέλφια μου και να τους διδάξω την τέχνη αυτή αν θέλουν να τη μάθουν, χωρίς αμοιβή και συμβόλαιο και να μεταδώσω με παραγγελίες, οδηγίες και συμβουλές όλη την υπόλοιπη γνώση μου και στα παιδιά μου και στα παιδιά εκείνου με δίδαξε και στους άλλους μαθητές που έχουν κάνει γραπτή συμφωνία μαζί μου και σ΄ αυτούς που έχουν ορκισθεί στον ιατρικό νόμο και σε κανέναν άλλο και να θεραπεύω τους πάσχοντες κατά τη δύναμή μου και την κρίση μου χωρίς ποτέ, εκουσίως, να τους βλάψω ή να τους αδικήσω.
Οὐ δώσω δὲ οὐδὲ φάρμακον οὐδενὶ αἰτηθεὶς θανάσιμον, οὐδὲ ὑφηγήσομαι ξυμβουλίην τοιήνδε.
Ὁμοίως δὲ οὐδὲ γυναικὶ πεσσὸν φθόριον δώσω.
Ομοίως να μη δώσω ποτέ σε γυναίκα φάρμακο για ν΄ αποβάλει.
Ἁγνῶς δὲ καὶ ὁσίως διατηρήσω βίον τὸν ἐμὸν καὶ τέχνην τὴν ἐμήν. 
Και να μη δώσω ποτέ σε κανένα, έστω κι αν μου το ζητήσει, θανατηφόρο φάρμακο, ούτε να δώσω ποτέ τέτοια συμβουλή.Να διατηρήσω δε τη ζωή μου και την τέχνη μου καθαρή και αγνή.
Οὐ τεμέω δὲ οὐδὲ μὴν λιθιῶντας, ἐκχωρήσω δὲ ἐργάτῃσιν ἀνδράσι πρήξιος τῆσδε.
Και να μη χειρουργήσω πάσχοντες από λίθους αλλά ν΄ αφήσω την πράξη αυτή για τους ειδικούς.
Ἐς οἰκίας δὲ ὁκόσας ἂν ἐσίω, ἐσελεύσομαι ἐπ' ὠφελείῃ καμνόντων, ἐκτὸς ἐὼν πάσης ἀδικίης ἑκουσίης καὶ φθορίης, τῆς τε ἄλλης καὶ ἀφροδισίων ἔργων ἐπί τε γυναικείων σωμάτων καὶ ἀνδρῴων, ἐλευθέρων τε καὶ δούλων.
Και σ΄ όποια σπίτια κι αν μπω, να μπω για την ωφέλεια των πασχόντων αποφεύγοντας κάθε εκούσια αδικία και βλάβη και κάθε γενετήσια πράξη και με γυναίκες και με άνδρες, ελεύθερους και δούλους.
Ἃ δ' ἂν ἐν θεραπείῃ ἢ ἴδω, ἢ ἀκούσω, ἢ καὶ ἄνευ θεραπηίης κατὰ βίον ἀνθρώπων, ἃ μὴ χρή ποτε ἐκλαλέεσθαι ἔξω, σιγήσομαι, ἄῤῥητα ἡγεύμενος εἶναι τὰ τοιαῦτα.
Και ό,τι δω ή ακούσω κατά την άσκηση του επαγγέλματός μου, ή κι εκτός, για τη ζωή των ανθρώπων, που δεν πρέπει ποτέ να κοινοποιηθεί, να σιωπήσω και να το τηρήσω μυστικό.
Ὅρκον μὲν οὖν μοι τόνδε ἐπιτελέα ποιέοντι, καὶ μὴ ξυγχέοντι, εἴη ἐπαύρασθαι καὶ βίου καὶ τέχνης δοξαζομένῳ παρὰ πᾶσιν ἀνθρώποις ἐς τὸν αἰεὶ χρόνον. παραβαίνοντι δὲ καὶ ἐπιορκοῦντι, τἀναντία τουτέων.
Αν τον όρκο μου αυτό τηρήσω πιστά και δεν τον αθετήσω, είθε ν΄ απολαύσω για πάντα την εκτίμηση όλων των ανθρώπων για τη ζωή μου και για την τέχνη μου, αν όμως παραβώ και αθετήσω τον όρκο μου να υποστώ τα αντίθετα από αυτά.
~~~~~~~~~~~~~~~

Ο Όρκος αυτός δεν είναι παρά μια μύηση του νέου θεραπευτή σε μια νέα ζωή,
γεμάτη ήθος, αξίες, προσφορά και αγάπη στο συνάνθρωπο.

Παρακάτω απολαύστε μια μοναδική απαγγελία του Όρκου του Ιπποκράτη από τον Ιωάννη Στρατάκη, ο οποίος έχει επιμεληθεί την απόδοση στην «ἐρασμική». Και μην ξεγελιέστε, δεν πρόκειται για ξένη γλώσα...
Προξένησε ιδιαίτερο ενδιαφέρον η απόδοση αυτή έτσι παραθέτουμε κάποιες σχετικές λεπτομέρειες: 
H κύρια προσέγγιση στην προφορά της κλασικής γλώσσας πραγματοποιήθηκε από τον μεγάλο Ολλανδό λόγιο Έρασμο Το 1528 ο Έρασμος προχώρησε στη δημοσίευση του κλασικού του έργου Dialogus de recta Latini Graecique sermonis pronuntiatione «Διάλογος περί της ορθής προφοράς του Λατινικού και του Ελληνικού λόγου», το οποίο είναι γραμμένο με τη μορφή διαλόγου μεταξύ μαθητή και δασκάλου (που αλληγορικά παριστάνονται σαν λιοντάρι και αρκούδα). Ο όρος pronuntiatio erasmiana «ερασμική προφορά» (εναλλακτικώς ητακιστική προφορά) έφθασε να δηλώνει όσους αποδέχθηκαν την επιχειρηματολογία του Εράσμου. Με αφετηρία την Αγγλία, η ερασμική προφορά διαδόθηκε ευρέως στις υπόλοιπες ακαδημαϊκές κοινότητες της Ευρώπης, στη δε Ιταλία καθιερώθηκε κατά το δεύτερο μισό του 16ου αιώνα. 




Ὄμνυμι Ἀπόλλωνα ἰητρὸν, καὶ Ἀσκληπιὸν, καὶ Ὑγείαν, καὶ Πανάκειαν, καὶ θεοὺς πάντας τε καὶ πάσας, ἵστορας ποιεύμενος, ἐπιτελέα ποιήσειν κατὰ δύναμιν καὶ κρίσιν ἐμὴν ὅρκον τόνδε καὶ ξυγγραφὴν τήνδε.

Ἡγήσασθαι μὲν τὸν διδάξαντά με τὴν τέχνην ταύτην ἴσα γενέτῃσιν ἐμοῖσι, καὶ βίου κοινώσασθαι, καὶ χρεῶν χρηίζοντι μετάδοσιν ποιήσασθαι, καὶ γένος τὸ ἐξ ωὐτέου ἀδελφοῖς ἴσον ἐπικρινέειν ἄῤῥεσι, καὶ διδάξειν τὴν τέχνην ταύτην, ἢν χρηίζωσι μανθάνειν, ἄνευ μισθοῦ καὶ ξυγγραφῆς, παραγγελίης τε καὶ ἀκροήσιος καὶ τῆς λοιπῆς ἁπάσης μαθήσιος μετάδοσιν ποιήσασθαι υἱοῖσί τε ἐμοῖσι, καὶ τοῖσι τοῦ ἐμὲ διδάξαντος, καὶ μαθηταῖσι συγγεγραμμένοισί τε καὶ ὡρκισμένοις νόμῳ ἰητρικῷ, ἄλλῳ δὲ οὐδενί.

Διαιτήμασί τε χρήσομαι ἐπ' ὠφελείῃ καμνόντων κατὰ δύναμιν καὶ κρίσιν ἐμὴν, ἐπὶ δηλήσει δὲ καὶ ἀδικίῃ εἴρξειν.

Οὐ δώσω δὲ οὐδὲ φάρμακον οὐδενὶ αἰτηθεὶς θανάσιμον, οὐδὲ ὑφηγήσομαι ξυμβουλίην τοιήνδε.

Ὁμοίως δὲ οὐδὲ γυναικὶ πεσσὸν φθόριον δώσω.

Ἁγνῶς δὲ καὶ ὁσίως διατηρήσω βίον τὸν ἐμὸν καὶ τέχνην τὴν ἐμήν.

Οὐ τεμέω δὲ οὐδὲ μὴν λιθιῶντας, ἐκχωρήσω δὲ ἐργάτῃσιν ἀνδράσι πρήξιος τῆσδε.

Ἐς οἰκίας δὲ ὁκόσας ἂν ἐσίω, ἐσελεύσομαι ἐπ' ὠφελείῃ καμνόντων, ἐκτὸς ἐὼν πάσης ἀδικίης ἑκουσίης καὶ φθορίης, τῆς τε ἄλλης καὶ ἀφροδισίων ἔργων ἐπί τε γυναικείων σωμάτων καὶ ἀνδρῴων, ἐλευθέρων τε καὶ δούλων.

Ἃ δ' ἂν ἐν θεραπείῃ ἢ ἴδω, ἢ ἀκούσω, ἢ καὶ ἄνευ θεραπηίης κατὰ βίον ἀνθρώπων, ἃ μὴ χρή ποτε ἐκλαλέεσθαι ἔξω, σιγήσομαι, ἄῤῥητα ἡγεύμενος εἶναι τὰ τοιαῦτα.

Ὅρκον μὲν οὖν μοι τόνδε ἐπιτελέα ποιέοντι, καὶ μὴ ξυγχέοντι, εἴη ἐπαύρασθαι καὶ βίου καὶ τέχνης δοξαζομένῳ παρὰ πᾶσιν ἀνθρώποις ἐς τὸν αἰεὶ χρόνον.

Παραβαίνοντι δὲ καὶ ἐπιορκοῦντι, τἀναντία τουτέων.
Με την εργασία αυτή θα θέλαμε να εφιστήσουμε την προσοχή στο υπουργείο Πολιτισμού να σταματήσει να διασείρει τον θεσμό της Αναπαράστασης του όρκου του Ιπποκράτη και να τον θυσιάζει στο βωμό του κέρδους, όπως αναφέρθηκε σε πρόσφατη είδηση.


Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφέρουμε οτι στο Ασκληπιείο εφαρμοζόταν η παραδοσιακή εγκοίμηση των ασθενών στο άβατο. Η εγκοίμηση, η αναζήτηση του θεραπευτικού ονείρου, ήταν η κεντρική διαδικασία, η καρδιά της Ιερής Ιατρικής, της Ιατρικής των Ασκληπιείων. Με χαρά αναφέρουμε οτι η μέθοδος αυτή έχει αρχίσει να ανθίζει ξανά στην πατρίδα μας. 
Περισσότερα για την εγκοίμηση μπορείτε να δείτε εδώ: Ασκληπιεία και Εγκοίμησις: Η Ιερή Ιατρική.


Για όσους ενδιαφέρονται μπορούν να μεταβούν και στον ιστοτόπο θεραπευτικής εγκοίμησης.

Ας ευχηθούμε οτι η σύγχρονη ιατρική θα αρχίσει να κατευθύνεται πέρα από τα συμπτώματα, και θα αρχίσει ξανά να ακολουθεί τον ολιστικό αλγόριθμο του μεγάλου Ιπποκράτη, οτι δηλαδή κάθε άνθρωπος θα πρέπει αντιμετωπίζεται σαν μια ψυχοσωματική οντότητα και πως η θεραπεία βρίσκεται στην συνισταμένη της διπλής αυτής του υπόστασης.
Να γίνει προσευχή στις καρδιές τους και όχι κομψό διακοσμητικό στολίδι στο θεραπευτήριό τους.

Κάλλιον του θεραπεύειν, προλαμβάνειν!

Ένα μεγάλο ευχαριστώ στους Τζίνα Στεροπούλου, Μαίρη Βασιλοπούλου και Άγγελο Βιαννίτη για την συνεισφορά τους στην προσπάθεια αυτή. 

Πηγή: framewalk.blogspot.gr