Το ιερό δέντρο καριτέ
Το βούτυρο καριτέ εξάγεται από τον καρπό ενός άγριου, αιωνόβιου δέντρου της αφρικανικής σαβάνας (Νιγηρία, Μάλι, Σενεγάλη, Μπουρκίνα Φάσο), το οποίο θεωρείται ιερό. Το δέντρο μπορεί να φτάσει έως και τα 15 μέτρα σε ύψος και να ζήσει 3 αιώνες. Ο καρπός του είναι βρώσιμος, θρεπτικός και αποτελεί την κυριότερη πηγή λίπους στις χώρες της δυτικής Αφρικής (όπως εμείς έχουμε αντίστοιχα το ελαιόλαδο). Χρησιμοποιείται στη μαγειρική, τον φωτισμό, την παραγωγή σαπουνιού, την περιποίηση του δέρματος και των μαλλιών, ενώ παλαιότερα αντικαθιστούσε το βούτυρο κακάο στην σοκολατοβιομηχανία. Το όνομά του βρίσκεται στη λίστα των προστατευόμενων ειδών της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (http://karite.org/). Η Ευρώπη από τη στιγμή που ανακάλυψε το παραδοσιακό αυτό φυτικό προϊόν το ενσωμάτωσε σε ενυδατικές/θρεπτικές κρέμες προσώπου και σώματος, κραγιόν και άλλα καλλυντικά είδη.
Πώς παράγεται
Οι αμυγδαλόσχημοι, ώριμοι, καφέ καρποί του καριτέ μαζεύονται συνήθως τον Αύγουστο – όταν έχουν πέσει μόνοι τους από τα δέντρα – παραδοσιακά μόνο από γυναίκες. Ο λιπαρός πυρήνας του καρπού ξεχωρίζεται, αλέθεται, καβουρδίζεται και συνθλίβεται παράγοντας ένα είδος πολτού. Στη συνέχεια ξεπλένεται καλά με κρύο νερό και εμβαπτίζεται σε βραστό πλέον νερό, ώστε το βούτυρό του να λιώσει και να ανέβει στην επιφάνεια. Καθώς το μείγμα αναδεύεται συνέχεια και το νερό εξατμίζεται, φεύγει η βαριά μυρωδιά του καριτέ και στο τέλος μένει ένα στέρεο, μαλακό προϊόν με κρεμώδη υφή, διακριτική μυρωδιά και υποκίτρινο έως λευκό χρώμα. Υπάρχει βέβαια και μια πιο οικονομική μέθοδος παραγωγής, η οποία χρησιμοποιεί χημικούς διαλύτες. Όμως αυτός ο τρόπος εκχύλισης καταστρέφει πολλά από τα ενεργά συστατικά του φυτού (όπως τις βιταμίνες του), γι’ αυτό και πρέπει κάποιος να αναζητά βούτυρο καριτέ που έχει εξαχθεί με μηχανική μέθοδο.