Σάββατο 12 Ιανουαρίου 2013

Πως να συντηρήσουμε τα βότανά μας.

Για να μπορούμε να απολαμβάνουμε φρέσκα βότανα από τον κήπο μας για αρκετούς μήνες η παραδοσιακή μέθοδος είναι να τα αποξηράνουμε ή και να τα καταψύξουμε! Η αποξήρανση είναι εύκολη και αποδοτική μέθοδος συντήρησης των βοτάνων, αλλά τα βότανα με μεγαλύτερο ποσοστό υγρασίας ενδέχεται να μουχλιάσουν πριν ξεραθούν. Για αυτά τα βότανα, όπως ο βασιλικός, ο μαϊντανός, το πράσο, το σπανάκι η καλύτερη λύση είναι να τα αποθηκεύσετε φρέσκα στην κατάψυξη. Τα φύλα θα γίνουν σκληρά, αλλά η γεύση τους θα μείνει ανέπαφη για πολλούς μήνες! Αντίθετα με τα αποξηραμένα βότανα, των οποίων η γεύση γίνεται πιο «συμπυκνωμένη» όσο αποξηραίνονται, τα κατεψυγμένα μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις ίδιες αναλογίες με τα φρέσκα.

Συντήρηση με κατάψυξη: 
Μπορείτε να καταψύξετε τα βότανά σας ακολουθώντας τις παρακάτω δύο μεθόδους:

Ξηρή κατάψυξη
  1. Κόψτε τα πιο φρέσκα, υγιή φύλλα
  2. Πλύνετε τα, αν χρειάζεται, και στεγνώστε τα με χαρτί κουζίνας
  3. Απλώστε τα φύλλα σε ένα πιάτο ή σε λαδόκολλα. Έτσι δε θα κολλήσουν μεταξύ τους όταν τα καταψύξουμε.
  4. Καλύψετε το πιάτο και βάλτε το στην κατάψυξη.
  5. Όταν ψυχθούν καλά, τοποθετήστε τα φύλλα σε αεροστεγή σακούλα και βάλτε τα πίσω στην κατάψυξη. Τα παγωμένα φύλλα δε θα κολλήσουν μεταξύ τους. 
Κατάψυξη σε παγάκι
  1. Τα δύο πρώτα βήματα είναι τα ίδια με παραπάνω.
  2. Στριμώξτε δύο – τρία φύλλα ή μια κουταλιά ψιλοκομμένο βότανο μέσα στις θήκες μιας παγοθήκης. Φροντίστε ώστε τα φύλλα να είναι όσο το δυνατόν βυθισμένα μέσα στο νερό. Θα έχουν την τάση να επιπλέουν, αλλά μην ανησυχείτε, αυτό θα το φροντίσουμε στο επόμενο βήμα. Μισογεμίστε τις θήκες με νερό και τοποθετήστε την παγοθήκη στην κατάψυξη.
  3. Όταν τα βοτανο-παγάκια μας έχουν σχεδόν πήξει, συμπληρώστε τις θήκες με νερό. Τα φύλλα δε θα επιπλέουν πια! Βάλτε την παγοθήκη ξανά στην κατάψυξη.
  4. Όταν έχουν «γίνει» τα παγάκια, αφαιρέστε τα και τοποθετήστε τα μέσα σε αεροστεγής σακούλες κατά προτίμηση.
  5. Για να χρησιμοποιήσετε τα βότανα, ρίξτε ολόκληρο το παγάκι μέσα στο φαγητό! 

Συντήρηση με αποξήρανση
Η αποξήρανση είναι μέθοδος κατάλληλη για βότανα, τα οποία δεν περιέχουν πολύ μεγάλο ποσοστό υγρασίας, όπως το δεντρολίβανο, ο άνηθος, η ρίγανη, το φασκόμηλο και άλλα. 


Αποξήρανση των βοτάνων


  1. Κόβουμε τα υγιή κλαράκια από το φυτό
  2. Απομακρύνουμε τα ξηρά ή άρρωστα φύλλα
  3. Τα τινάζουμε μαλακά για να διώξουμε τυχόν ανεπιθύμητους επισκέπτες, όπως έντομα ή ζουζούνια!
  4. Αν το θεωρούμε απαραίτητο, τα ξεπλένουμε με νερό και τα στεγνώνουμε με χαρτί κουζίνας (για τη ρίγανη αυτή η πρακτική δεν ενδείκνυται!).
  5. Απομακρύνουμε τα φύλλα που βρίσκονται στο κάτω μέρος του κλαριού, σε απόσταση μέχρι και 3 εκατοστά περίπου.
  6. Κάνουμε ματσάκια των 4-5 κλαριών. Χρησιμοποιούμε σπάγκο ή λαστιχάκι για να τα πιάσουμε μεταξύ τους. Καθώς αποξηραίνονται, το ματσάκι θα «μαζεύει» και ο σπάγκος θα χαλαρώνει. Οπότε θυμηθείτε να τσεκάρετε περιοδικά τα ματσάκια σας σε αυτή τη φάση. Αν θέλετε να αποξηράνετε βότανα με σχετικά μεγάλο ποσοστό υγρασίας, φτιάξτε μικρά ματσάκια.
  7. Πάρτε μια χάρτινη σακούλα, όπως αυτές που βρίσκετε στα μανάβικα, και ανοίξτε της αρκετές τρύπες. Γράψτε πάνω στη σακούλα το όνομα του βοτάνου που αποξηραίνετε.
  8. Τοποθετήστε το ματσάκι ανάποδα μέσα στη σακούλα.
  9. Πιάστε το άνοιγμα της σακούλας μαζί με το άκρο του ματσακίου και δέστε τα μαζί. Φροντίστε τα βότανα που έχετε τοποθετήσει μέσα στη σακούλα να μη στριμώχνονται!
  10. Δέστε τη σακούλα, ώστε να κρέμεται με το άνοιγμά της προς τα πάνω, σε ένα ζεστό δωμάτιο που αερίζεται.
  11. Τσεκάρετε σε μία εβδομάδα για να δείτε πως προχωράει η αποξήρανση των βοτάνων σας. Συνεχίστε να τσεκάρετε ανά εβδομάδα, μέχρι τα βότανα να αποξηρανθούν τελείως. 

Αποθήκευση των αποξηραμένων βοτάνων μας
  1. Χρησιμοποιήστε αεροστεγή δοχεία. Τα βαζάκια από διάφορες έτοιμες σάλτσες ή άλλα προϊόντα που αγοράζουμε περιοδικά είναι ιδανικά! Κάνουμε και επαναχρησιμοποίηση…
  2. Βάλτε ταμπελάκι σε κάθε δοχείο με το όνομα του βοτάνου και την ημερομηνία αποθήκευσης.
  3. Τα βότανά σας θα διατηρήσουν καλύτερα το άρωμά τους αν τα τοποθετήσετε ως έχουν μέσα στο δοχείο (πχ ολόκληρα φύλλα) και τα τρίψετε κατά τη χρήση.
  4. Αν κάποια φύλλα μοιάζουν σάπια κατά το ελάχιστο, απομακρύνετέ τα. Δε θέλουμε να ρισκάρουμε να μας καταστρέψουν όλη μας τη δουλειά!
  5. Τοποθετήστε τα δοχεία σε ένα δροσερό, ξηρό μέρος, μακριά από το φως του ήλιου.
  6. Τα αποξηραμένα βότανα έχουν μέγιστη διάρκεια ένα έτος. Καθώς χάνουν το χρώμα τους χάνουν παράλληλα και το άρωμά τους.
  7. Όσον αφορά στη δοσολογία: χρησιμοποιούμε ένα κουτάλι τριμμένο αποξηραμένο βότανο για κάθε ένα κουτάλι φρέσκου.